Daarnaast kwam er een eind aan de daling van de trendindex van de tijdelijke werkloosheid. Sinds maart 2008 steeg het trendniveau van de tijdelijke werkloosheid opnieuw.
Ook de evolutie van de bedrijfsfalingen en –oprichtingen wijst op een ommekeer in de conjunctuur en arbeidsmarktontwikkelingen. Het trendniveau van het aantal starters viel in de loop van 2008 terug, met een sterke val in oktober. Het trendniveau van het aantal faillissementen nam toe.
Een andere indicatie van de afkoeling van de arbeidsmarkt vinden we terug in de recente daling van het aantal ontvangen VDAB-vacatures. De gunstige economische omstandigheden in 2006 en 2007 hadden een positief effect op het aanwervingsgedrag van de ondernemingen. Dit leiden we af uit de explosieve toename van het trendniveau van het aantal ontvangen VDAB-vacatures in die periode. Het toppunt werd bereikt in feburari 2008. Met de omslag van de conjunctuur is ook het aantal ontvangen vacatures weer gedaald.
De daling van de uitzendactiviteit, de stijging van de tijdelijke werkloosheid en de daling van het aantal ontvangen vacatures geven aan dat de vraag naar arbeid afneemt. Als de vraag naar arbeid verder blijft afnemen, zet dit mogelijk een rem op de groei van het aantal werkenden en leidt dit tot een toename van het aantal werklozen.
Aanbod van arbeid
Niet alleen de vraag naar arbeid staat onder invloed van de conjunctuur. Het Steunpunt WSE ging ook de samenhang na tussen de conjunctuur en de aanbodzijde van de arbeidsmarkt, aan de hand van de jaar-op-jaargroei van het bbp en het aantal werkenden.
Uit de analyse blijkt dat de sterke economische groeiperiode 1999-2000 vooral in het jaar 2000 resulteerde in een aanzienlijke toename van de werkende populatie (+2,3 procent). Nadien volgden drie zwakke economische jaren (2001-2003), wat zich ook duidelijk vertaalde op de arbeidsmarkt.
Anno 2003 leidde de aanhoudende conjunctuurverzwakking zelfs tot een daling van de werkende populatie met 0,6 procent.
Vanaf 2004 herpakte de Vlaamse economie zich en het aantal werkenden nam sindsdien jaar na jaar toe. Ondanks de sterke economische groei, bleef de stijging van het aantal werkenden in 2006 beperkt tot 0,9 procent. De groei van de werkzaamheid/werkgelegenheid reageert dan ook doorgaans met enige vertraging op de evolutie van de economische activiteit.
In 2007 hield de economische groei aan en zagen we opnieuw een sterke stijging van het aantal werkenden (2,6 procent).
Omdat de economische voorspellingen voor België voor 2008 (+1,4 procent) en 2009 (-0,2 procent) heel wat minder rooskleurig zijn, verwacht Steunpunt WSE dat de groei van het aantal werkenden zal terugvallen in 2008 en vooral in 2009.
De Nationale Bank van België voorspelt voor België dat de groei van het aantal werkzame personen in 2009 zal vertragen tot +0,2 procent. Toegepast op het aantal werkenden in het Vlaams Gewest, kunnen we in 2008 een toename met ongeveer 40.000 werkenden verwachten.
In 2009 zal er slechts een toename zijn van 5000 werkenden, een sterke afzwakking ten opzichte van de groei van ongeveer 70.000 werkenden in 2007.
Het Trendrapport 2008 ‘Het jaar van de ommezwaai’ biedt een overzicht van de ontwikkelingen op de Vlaamse arbeidsmarkt sinds 2005 en plaatst de belangrijkste trends in een Belgisch en Europees perspectief. Bovendien bevat het een indicatieve prognose van de Vlaamse arbeidsmarkt tot het jaar 2030. De uitdagingen die de toekomst met zich meebrengt worden hier belicht. U vindt het Trendrapport 2008 op de website van het Steunpunt WSE en op werk.be.
Bron: Arbeidsmarktflits, Steunpunt WSE