De Belgische overheid is volgens Thomaes 2% te duur in vergelijking met andere landen. Een afslanking van de 400.000 ambtenaren met 30.000 is volgens hem mogelijk en nodig. De besparing zou 7 tot 8 miljard euro opleveren op jaarbasis. Dat geld zou de privé-sector kunnen gebruiken om nieuwe banen te scheppen.

Frank Van Massenhove, voorzitter van de federale overheidsdienst Sociale Zekerheid, vindt de redenering van Thomaes simplistisch: “Het is jammer dat de discussie nu gaat over het aantal ambtenaren. We moeten nadenken over de overheid die we willen.” Volgens Van Massenhove, zelf van sp.a-signatuur, moet een moderne administratie zo goed presteren dat ze de economie kan helpen vernieuwen. “Onze grote administraties moeten doelgerichte, kleine agentschappen worden met veel hooggeschoolden”, zegt hij in De Morgen. Van Massenhove meent dat desinvesteren in de overheid geen soelaas brengt. De oudste, minst opgeleide ambtenaren komen volgens hem bij afslanking niet aan de bak in de privé-sector. Luc Hamelinck, voorzitter van ACV Openbare Diensten treedt Van Massenhove bij en is scherp voor Rudi Thomaes: “Hij schiet op de openbare sector om het onvermogen van het VBO te camoufleren zelf jobs te creëren. Vergeet niet dat de werkgelegenheid in de Belgische industrie de voorbije decennia sterker is afgenomen dan in onze buurlanden.” Ook de federale overheid ontkent bij monde van minister van Ambtenarenzaken Christian Dupont (PS) dat er overtollige ambtenaren zijn en Vlaams minister van Bestuurszaken Geert Bourgeois (N-VA) benadrukt dat er geen banen sneuvelen, maar ook geen meer bijkomen. Zegt Bourgeois: “Binnenkort evalueren we wel de bestaande personeelsplannen en kijken we of er verschuivingen nodig en mogelijk zijn tussen administraties.”

In een opiniestuk van journalist Johan Corthouts in De Morgen vindt Rudi Thomaes al evenmin steun voor zijn voorstel. Corthouts vergelijkt niet alleen het relatieve aantal ambtenaren in België (41 op 1000) met dat in andere Europese landen – waarbij we inderdaad hoog scoren – maar brengt ook het aantal personeelsleden uit de non-profitsector in rekening. En dan krijgen we een ander plaatje. Na toevoeging van het personeel in onderwijs, gezondheidszorg en andere door de staat gesubsidieerde diensten bij het totaal aantal ambtenaren, kantelt de verhouding. Dan zien we dat Scandinavische landen, die voor het VBO als voorbeeld gelden, relatief meer werknemers inschakelen dan België. Zweden scoort dan 182 op 1000, Denemarken 186 op 1000 en Finland 149 op 1000. België werkt volgens deze vergelijking efficiënter, met 145 op 1000 werknemers die bij de overheid of in aan de overheid gerelateerde sectoren werken. De zo geroemde Scandinavische landen blijken juist massaal in openbare dienstverlening te investeren.