Mensen, zowel medewerkers als managers, hebben de sleutel in handen van een geslaagde of mislukte organisatieverandering. Jelle Bouma, een doorgewinterde veranderingsconsultant annex onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen, put zowel uit internationale studies als uit zijn ervaring om tot die conclusie te komen. In Betrokkenheid als sleutel beperkt hij zich dan ook niet tot het beschrijven van de modellen en processen.

Na een nogal taai eerste deel over strategische en operationele veranderingen, volgt een uitvoerig luik over veranderingsprocessen. Ook dit ruime middendeel nodigt niet altijd uit tot lezen, maar gaandeweg ontspint zich een interessante theorie. Daartoe komt Bouma als hij zich buigt over de rol van participatie. Managers moeten hoe dan ook het voortouw nemen. Als voortrekkers niets doen, verandert er immers niets. Dat is echter geen vrijgeleide voor bevel en controle. Managers moeten weten waarheen, maar zij moeten niet hopen dat de medewerkers hen slaafs zullen volgen. Het komt erop aan ‘actieve betrokkenheid’ teweeg te brengen.

De praktische conclusies vernemen we in het derde deel. Bouma verlaat zijn academische platform en komt zelfs aandraven met do’s-and-don’ts. Vergeet alvast niet te praten, liefst informeel. Peil naar weerstanden, stel mensen gerust en vergeet het schouderklopje niet. Nog een tip: “Gun mensen 5% tot 10% nadenktijd tijdens het werk. Daarmee worden ze inventiever en creatiever.” Kortom, creëer ruimte en vertrouwen. Zo eindigt een stug boek verrassend met een eenvoudig, maar beslist niet nodeloos advies.