Een werknemer die het slachtoffer is van een arbeidsongeval, wordt vergoed door de arbeidsongevallenverzekeraar van de werkgever, ongeacht wie verantwoordelijk is voor dit ongeval (zelfs bij eigen fout van het slachtoffer). In ruil voor dit systeem van automatische vergoeding kan het slachtoffer geen schadeclaims meer instellen tegen zijn eigen werkgever. Dit principe is bekend als de ‘burgerlijke immuniteit’ van de werkgever. In een arrest van het Grondwettelijk Hof van 21 mei 2015 wordt dit principe evenwel wat bijgestuurd, meldt advocatenbureau Claeys & Engels.

Geen absolute immuniteit

De burgerlijke immuniteit van de werkgever is niet absoluut. Eén van de uitzonderingen op dit principe vormt de situatie waarin een arbeidsongeval zich voordoet nadat de werkgever schriftelijk door de inspectiediensten in gebreke werd gesteld wegens zwaarwichtige inbreuken op de welzijnswet, waarbij men de werkgever schriftelijk:

• Heeft gewezen op het gevaar waaraan hij zijn werknemers blootstelt.
• Heeft meegedeeld welke overtredingen werden vastgesteld.
• Passende maatregelen heeft voorgeschreven.
• Heeft meegedeeld dat, indien de werkgever nalaat de voorgeschreven maatregelen te treffen, het slachtoffer (of diens rechthebbenden) bij een arbeidsongeval over de mogelijkheid zal beschikken om een burgerlijke schadeclaim in te stellen.

In de praktijk voldeden ingebrekestellingen zelden aan deze vier voorwaarden, waardoor de werkgever zijn immuniteit behield. In een arrest van 21 mei 2015 oordeelt het Grondwettelijk Hof nu dat het niet verantwoord is dat slachtoffers geen schadevergoeding meer kunnen eisen van hun werkgever, louter omdat de ingebrekestelling het risico op verlies van de immuniteit niet vermeldt.

Na voorafgaande verwittiging van zwaarwichtige inbreuken

Welke gevolgen kan dit nu hebben? Een slachtoffer (of diens rechthebbenden) van een arbeidsongeval zou voortaan een gemeenrechtelijke schadeclaim kunnen instellen tegen zijn werkgever, zodra kan worden aangetoond dat er sprake is van een voorafgaande schriftelijke verwittiging wegens zwaarwichtige inbreuken op de welzijnswetgeving, waarbij het niet (langer) vereist is dat de inspectie uitdrukkelijk heeft gewezen op het risico van de opheffing van de burgerlijke immuniteit bij niet-naleving.

Bron: Claeys & Engels (claeysengels.be)