Vlaanderen telt 12,2% vroegtijdige schoolverlaters. In Brussel gaat het zelfs om 16%. Veel van deze vroegtijdige schoolverlaters komen uit etnisch-culturele minderheden: de helft van alle leerlingen van Noord-Afrikaanse en Turkse afkomst verlaat de school zonder diploma. Het staat vast dat wie te weinig geschoold is of geen diploma’s heeft, in een armoedespiraal dreigt te belanden. Maar laaggeschoolde werkzoekenden kunnen zich herpakken door tweedekansonderwijs te volgen. Leer-werktrajecten zijn een interessante mogelijkheid. “Met zo’n traject leer je niet alleen bij, maar verdien je ook geld en doe je ervaring op”, stelt Rachida Ouchoukout, stafmedewerker van het Vlaams Minderhedencentrum. “Jammer genoeg zijn er niet veel leer-werktrajecten in het tweedekansonderwijs.”
Het Vlaams Minderhedencentrum onderzocht de praktijk bij het Brusselse kinderdagverblijf Elmer, Buurtsport Brussel en het Jongerencoachproject (Joco) van het Antwerpse minderhedencentrum de8, SCVO Sité en de stad Antwerpen. Uit de ervaringen blijkt dat de combinatie van leren en werken diverse voordelen heeft. Wat ze in de lessen opsteken, kunnen de cursisten meteen toepassen op de werkvloer. Via de praktijk onthouden ze ook beter wat er in de les is verteld. De wisselwerking tussen theorie en praktijk blijkt dus erg lonend. “Deelnemers aan leer-werktrajecten zijn extra gemotiveerd omdat ze in een echte werkomgeving aan de slag gaan”, zegt Ouchoukout. “Ze krijgen verantwoordelijkheid, en dat zorgt voor een positiever zelfbeeld. In de opleiding gaat heel wat aandacht naar werkattitudes. De werkvloer is ideaal om die attitudes echt onder de knie te krijgen. Het feit dat ze ook geld verdienen, is voor de cursisten absoluut meegenomen.”
Het Vlaams Minderhedencentrum dringt aan op meer leer-werktrajecten die een hoge kwaliteit halen. De Centra voor Volwassenenonderwijs hebben op dit vlak een belangrijke rol te spelen. Het Minderhedencentrum oppert dat ze wel een degelijke sparringpartner nodig hebben uit de privésector of de non-profitsector.
Een andere aanbeveling gaat over de duur van de opleiding. Twee jaar lang opleiding volgen is voor sommigen te zwaar. Het Vlaams Minderhedencentrum is ervan overtuigd dat het aantal afhakers naar beneden kan als er voor een intensieve begeleiding gezorgd wordt, de opleiding over drie jaar uitgesmeerd wordt en de bestaande tewerkstellingsmaatregelen bijgestuurd worden.