De Europese Unie poneert de toepassing van het gelijkheidsbeginsel met betrekking tot aanwerving, tewerkstelling en beroepsopleiding voor allen, ongeacht ras of etnische afstamming, godsdienst of overtuiging, seksuele geaardheid, handicap of leeftijd. Daartoe vaardigde de Unie in 2000 ook twee richtlijnen uit. Deze richtlijnen moesten op 2 december 2003 omgezet zijn in nationale wetgeving. Weinig lidstaten hebben dit proces tijdig afgerond. Ook België niet, als is dit land al een eind gevorderd.

Op het federale niveau werden drie initiatieven genomen om de maatregelen uit te voeren die door de wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van discriminatie werden ingesteld. Zo wordt er gewerkt aan een ontwerp van koninklijk besluit ‘tot regeling van de situatietesten teneinde het vermoeden van discriminatie te kunnen aantonen’. Er is ook een vademecum op komst ‘ter verduidelijking van de redelijke aanpassingen die werkgevers kunnen doorvoeren om personen met een handicap in staat te stellen toegang tot arbeid te hebben’. Voorts zet de trajectgroep die werd opgericht om de omzetting van de Europese Richtlijnen in Belgisch recht te coördineren zijn werkzaamheden verder.

De federale regering heeft voor de omzetting van de bepalingen met betrekking tot discriminatie op grond van leeftijd, gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de deadline met drie jaar te verschuiven tot uiterlijk 2 december 2006. Ook de Gemeenschappen en de Gewesten hebben zich geëngageerd om hun wetgeving zo spoedig mogelijk aan te passen aan de Europese richtlijnen.

De resultaten van een op 2 december 2003 door de Europese Commissie gepubliceerde studie, tonen aan dat bedrijven die een diversiteitsbeleid voeren hieruit belangrijke voordelen kunnen halen die hun competitiviteit op lange termijn ten goede komen. Voorbeelden hiervan zijn een
versteviging van de organisatiestructuur en een verbetering van het imago en de reputatie. (zie ook www.stop-discrimination.info/index)

Ondertussen hebben in Vlaanderen 298 bedrijven met in totaal 14.000 werknemers een diversiteitsplan opgesteld om meer allochtonen, vrouwen, gehandicapten en ouderen aan het werk te zetten. Vlaams minister van Werkgelegenheid Renaat Landuyt juicht dat toe. Hij maakt bijna drie miljoen euro vrij om de bedrijven te ondersteunen bij het opmaken van een diversiteitsplan. Bedrijven die een diversiteitsplan opstellen, organiseren bijvoorbeeld lessen Nederlands voor anderstalige werknemers. Andere ondernemingen lichten hun aanwervingsbeleid door om de instroom van vrouwen of allochtonen te stimuleren. De aanpak werpt ook vruchten af. De kloof tussen mannen en vrouwen is de voorbije jaren teruggelopen tot 16%, wat overeenstemt met het Europees gemiddelde.