Inderdaad, werkonzekerheid fnuikt de creativiteit van werknemers. Onderzoek van Probst, Stewart, Gruys & Tierney (2007) bevestigt wat de meeste mensen intuïtief wel aanvoelen. In een onzekere omgeving is er minder plaats voor creativiteit en experimenten. Dit toonden zij aan met behulp van zowel een experimenteel als een survey onderzoek.
Het experiment: Het eerste onderzoek was een experiment met studenten psychologie in een Amerikaanse universiteit. De onderzoekers splitsten de studenten op in twee groepen. In beide groepen werd een redactieomgeving gesimuleerd. De studenten ontwierpen een blad voor en door studenten. Om het experiment realistischer te maken was er sprake van een systeem van financiële compensaties. Tegenover goede prestaties stond met andere woorden een beloning geplaatst. Na enige tijd kreeg de eerste groep te horen dat de helft van de studenten ontslagen zou worden, zonder namen te noemen. De ontslagen deelnemers maken hierdoor geen kans op een financiële compensatie. Aan de andere groep werd niets gezegd. Na deze interventie kregen de studenten een creativiteitstest.
Uit deze test bleek dat de groep studenten die onzeker waren over hun tewerkstelling en bijhorende compensatie, productiever waren dan hun collega’s. Daar stond tegenover dat diezelfde groep op de creativiteitstest opvallend slechter scoorden.
Dit experimenteel onderzoek met studenten, leert ons dat onzekerheid over de toekomst in termen van financiële compensaties een negatief effect heeft op de creativiteit van individuen.
Het veldonderzoek: Omdat de experimentele context artificieel is, voerden de onderzoekers naast hun experiment ook een onderzoek uit gebaseerd op vragenlijsten. Dit onderzoek peilde eveneens naar de relatie tussen jobonzekerheid en creativiteit. Ze gebruikten een survey om te peilen naar o.a. jobonzekerheid en creativiteit. Uit de resultaten bleek duidelijk dat onzekerheid over de toekomst in het bedrijf negatief samenhangt met de creativiteit van de werknemers.
Conclusie: Zowel uit het experimenteel onderzoek als uit het veldonderzoek blijkt dat jobonzekerheid een negatief effect kan hebben op de creativiteit van de werknemers. In een context waar innovatie en creativiteit essentieel zijn voor de economische vooruitgang, zijn dit aanmerkelijke onderzoeksresultaten!
Stan De Spiegelaere
