Tegen het eind van dit jaar zal de helft van de Belgische werkende bevolking in meer of mindere mate stress en baanonzekerheid ervaren hebben.
Baanonzekerheid en gerelateerde stress manifesteren zich feller wanneer de bedrijfsleiding nalaat het personeel snel en voldoende uitgebreid te informeren over de veranderingen die zullen plaatsvinden of dit, zoals in sommige gevallen, overlaat aan de media. Deze stress maakt werknemers minder gemotiveerd en minder productief, zorgt voor spanningen in het privéleven en kan er in sommige gevallen toe leiden dat de werkkracht de arbeidsmarkt verlaat.
12 aanbevelingen
In 2008 wou de Europese Commissie beter zicht krijgen op de gezondheidsproblemen die ontstaan bij herstructureringen. Het lijvige HIRES-rapport bevatte onder andere 12 beleidsaanbevelingen, die in 2009 door de lidstaten naar concrete aanzetten tot beleidsdaden werden vertaald. Voor België coördineerde officiële partner Prevent vzw het HIRES Plus project en bracht academici, werkgevers- en werknemersorganisaties en politieke actoren samen in de conferentie HIRES Plus op 6 mei 2009. Het rapport dat hiervan de neerslag vormt, is nu gepubliceerd en geeft inspiratie aan sociale actoren en de regering om de zorg voor het welzijn van werknemers te verankeren in herstructureringsprocessen.
De Wet-Renault
Volgens het VBO kan de Wet-Renault een bijzondere bijdrage leveren tot een betere bescherming van de gezondheid van de werknemer tijdens een herstructurering. De Wet-Renault heeft wel het welzijn van de werknemers voor ogen en zegt hen onder andere het recht op informatie en trajectbegeleiding toe. Paradoxaal genoeg zorgt dezelfde wetgeving voor te weinig beweegruimte om ook aandacht te besteden aan aspecten zoals gezondheid. Zo kan de trajectbegeleiding van ontslagen werknemers breder worden gezien dan een ‘begeleiding naar nieuw werk’ en ook ondersteuning rond mentale en fysieke gezondheid inhouden. Hierin ziet het VBO een prioriteit voor de overheid.
Vakbonden zien toe op welzijn
Het Hires Plus rapport vraagt ook dat vakbonden meer aandacht besteden aan het welzijn van de werknemers tijdens herstructureringsonderhandelingen. Waar vakbonden zich nu voornamelijk toeleggen op het krijgen van financiële compensaties voor de werknemers, zou men in de toekomst ook aandacht kunnen besteden aan het verzekeren van het welzijn en de gezondheid van de werknemers, die door de stresserende herstructureringsperiode vaak psychosociale schade oplopen. Een ontslagvergoeding alleen lost het probleem niet op.
Bron: Prevent (Hires-rapport Europese Commissie)
