In de tweede editie van ‘Kansengroepen in Kaart’ over de laaggeschoolden op de Vlaamse arbeidsmarkt wordt een evolutie geschetst van de belangrijkste indicatoren zoals de werkzaamheid en de werkloosheid. Er wordt ook een overzicht gegeven van de oorzaken van hun precaire arbeidsmarktsituatie.
Opmerkelijke vaststellingen
Iets meer dan de helft van de laaggeschoolde bevolking is aan het werk. Van de middengeschoolden verricht bijna 80 procent betaalde arbeid en bij de hooggeschoolden stijgt het aandeel werkenden verder tot 86 procent.
Bovendien is de precaire situatie van de laaggeschoolden op de arbeidsmarkt tijdens de recente economische crisis verder uitgediept: sinds 2008 is de onderwijskloof in de werkzaamheid nog sterk toegenomen.
De werkloosheidsgraad van laaggeschoolden is relatief laag (7,1 procent), maar bijna de helft van de laaggeschoolde bevolking neemt helemaal niet deel aan het arbeidsproces. Bij de vrouwen is de inactiviteit nog meer uitgesproken dan bij de mannen.
Als gevolg van de blijvend sterke achteruitgang van de industriële tewerkstelling gaat de werkzaamheid van de laaggeschoolde mannen het sterkst achteruit. Desondanks zijn er nog steeds veel minder laaggeschoolde vrouwen aan het werk, terwijl de seksekloof bij de hooggeschoolden bijna verdwenen is.
De kans om zonder diploma een succesvolle loopbaan uit te bouwen is voor de huidige generatie jongeren veel kleiner dan vroeger. Door de groei van het algemene scholingsniveau is er een structurele daling van het aandeel laaggeschoolden in de Vlaamse bevolking, ook bij de werkzoekenden. Maar bij de werkzoekende jongeren neemt het aandeel laaggeschoolden weer toe, vooral tijdens de laatste jaren.
In en rond het merendeel van de 13 Vlaamse centrumsteden zijn er relatief veel laaggeschoolde werkzoekenden. In Antwerpen en Genk is de concentratie het sterkst.
Ook in Europees perspectief is de werkzaamheid van de laaggeschoolden laag in Vlaanderen, ondanks de grote uitgaven voor het Belgische actieve arbeidsmarktbeleid. De samenstelling van de werkzoekendenpopulatie, onder andere gekenmerkt door een hoge aanwezigheid van kansengroepen, zorgt tevens voor een grote mismatch tussen de vraag- en aanbodzijde van de arbeidsmarkt.
Bron: VDAB
