De economie draait weer op volle toeren, waardoor de krapte op de arbeidsmarkt steeds prangender wordt. Maar niet elk diploma is daarbij gelijk voor de wet. Vooral middengeschoolden, werkzoekenden die een diploma middelbaar onderwijs hebben, vinden moeilijker een baan op hun niveau.
Het zijn vooral de hooggeschoolden om wie de bedrijven strijden. In 33 procent van de jobadvertenties die eind januari 2018 nog bij de VDAB openstonden, zijn de bedrijven op zoek naar iemand met een hoger diploma. Nochtans heeft maar 18 procent van de werkzoekenden zo’n diploma. Veertien jaar geleden vroeg nog maar een vijfde van de bedrijven om een hooggeschoold profiel. Er zijn dan wel steeds meer mensen met een hoger diploma, maar het aanbod kan de vraag niet volgen.
Het aandeel vacatures dat op laaggeschoolden mikt, bijvoorbeeld in de horeca en de bouw, blijft dan weer stabiel. Maar voor middengeschoolden is er van arbeidsmarktkrapte veel minder sprake. Waar in 2004 nog 36 procent van de vacatures voor dat profiel bestemd was, is dat nu gedaald tot nog amper 24 procent. Terwijl 35 procent van de werkzoekenden dat profiel heeft.
Westers fenomeen
“Er zijn meerdere oorzaken, maar een belangrijke is de digitalisering”, zegt Emilie Rademakers, die aan de KU Leuven de evolutie onderzoekt. “Typische voorbeelden zijn bankbedienden, maar ook mensen die bandwerk doen in fabrieken of eenvoudige boekhoudkundige taken uitvoeren. Dat zijn niet de laagstgeschoolden, maar hun vaardigheden zijn minder in trek. Het zijn routinecompetenties die makkelijk in computercodes te schrijven zijn. Daar is steeds minder vraag naar.”
Rademakers denkt dat de evolutie zal leiden tot hogere lonen voor hooggeschoolden, maar dat ook training en opleiding aan belang zullen winnen, als blijkt dat de gewenste profielen er gewoon niet meer zijn. “Dat zal nodig zijn om de ‘mismatch’ aan te pakken. Het idee dat je van school komt en met die competenties veertig jaar aan de bak blijft, daar moeten we vanaf.”
Ook in de rest van West-Europa en de VS krijgen de middengeschoolden het moeilijk. De vraag is of zij de laaggeschoolden zullen verdringen door in die jobvijver te gaan vissen.
Bron: De Standaard (standaard.be)