Naargelang van de gehanteerde maatstaf, bleken 34 tot 59 procent van de eerste jobs onder het scholingsniveau. Vraag je het de mensen zelf (subjectief), dan vindt 34 procent dat die eerste job onder niveau is/was. Beoordelen de onderzoekers de taakinhoud versus het diploma (objectief), dan komen ze zelfs op 59 procent onder niveau uit.
Springplank
Een mogelijke motivatie om een job onder hun niveau te aanvaarden, zou kunnen zijn dat jongeren dit zien als een springplank. Toch komt dit niet overeen met wat de onderzoekers vonden.
“Voor meer dan de helft van de werkloze schoolverlaters die een job onder hun scholingsniveau aanvaarden, duurt het bijna tien jaar vooraleer ze een job vinden op hun scholingsniveau.”
Meer zelfs, op basis van simulaties tonen de onderzoekers aan dat de helft van die groep al binnen de drie maanden wél passend werk zou hebben gevonden wanneer ze de overscholing niet zouden hebben aanvaard en verder zouden hebben gezocht naar gepast werk.
De onderzoekers wijzen op de implicaties van enkele recente beslissingen van de federale overheid, zoals het verlengen van de wachtperiode en het versoepelen van de notie ‘passende dienstbetrekking’. “Dat voert de druk op om jobs onder hun niveau te aanvaarden. Ons onderzoek toont aan dat een versoepeling na drie maanden te snel komt en economisch inefficiënt is, zelfs indien zulke versoepeling na een langere werkloosheidsduur wel te verdedigen valt.”