Een werknemer werd ontslagen met betaling van een opzeggingsvergoeding. Tijdens de periode gedekt door de opzeggingsvergoeding stortte de werkgever – zonder uitdrukkelijke toestemming van de werknemer – verder de werkgeversbijdragen aan de groepsverzekering door. De werknemer was de mening toegedaan dat – gelet op het feit dat de werkgeversbijdragen lopend loon uitmaken zoals bedoeld in artikel 39 Arbeidsovereenkomstenwet (hierna: AOW) – deze bijdragen dienden opgenomen te worden in de berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding.

Meningen verdeeld

De al dan niet opname van de werkgeversbijdragen in de berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding bij rechtstreekse storting tijdens de overeenstemmende periode zorgt al langer voor controverse. In 2013 oordeelde de arbeidsrechtbank van Brussel dat de werkgeversbijdragen in de groepsverzekering ook in de berekeningsbasis van de opzeggingsvergoeding moesten worden opgenomen, ondanks het feit dat de werkgever de bijdragen was blijven doorstorten gedurende de gehele periode gedekt door de opzeggingsvergoeding. Hierbij werd verwezen naar het dwingend karakter van artikel 39 van de AOW.

In het huidige geval werd deze denkwijze ook door de rechter in eerste aanleg gevolgd. De arbeidsrechtbank stelde dat de werkgever niet aangetoond heeft dat de werknemer ermee akkoord ging dat een deel van de opzeggingsvergoeding via de groepsverzekering werd geoptimaliseerd. Bijgevolg stelde de rechter dat – in overeenstemming met artikel 39 van de AOW – de werkgeversbijdrage in aanmerking genomen moet worden voor de berekening van de opzeggingsvergoeding. De arbeidsrechtbank legt in zijn vonnis de bewijslast dus bij de werkgever, die zou moeten kunnen aantonen dat de werknemer (al dan niet uitdrukkelijk) akkoord ging met de doorstorting van de werkgeversbijdragen.

Het arbeidshof is een andere mening toegedaan. Het hof stelt dat het voordeel van de werkgeversbijdragen in mindering gebracht dient te worden van de verschuldigde opzeggingsvergoeding. Het hof argumenteert dat het niet geloofwaardig is dat de werknemer niet zou ingestemd hebben met de doorbetaling van de werkgeversbijdragen, temeer daar dit voor hem (fiscaal) voordeliger was.

Baanbrekend of bevestiging meerderheidsopvatting?

Hoewel dit arrest zeker opvallend – of op zijn minst interessant – genoemd mag worden, kan het niet als baanbrekend aanzien worden. Studie van de relevante rechtspraak en rechtsleer leert immers dat de meerderheidsopvatting ervan uitgaat dat bij doorbetaling van de werkgeversbijdragen in de groepsverzekering tijdens de duur gedekt door de opzeggingsvergoeding, de werkgeversbijdragen niet opgenomen moeten worden in de berekeningsbasis van de opzegginsvergoeding.

Het tegengestelde zou namelijk indruisen tegen de ratio legis van artikel 39 van de AOW, met name dat de opzeggingsvergoeding op forfaitaire wijze alle schade die uit de onregelmatige beëindiging van de arbeidsovereenkomst voortvloeit, dekt. In het geval van doorbetaling van de bijdragen door de werkgever heeft de werknemer namelijk geen directe schade geleden.

Het arbeidshof lijkt de controverse met deze uitspraak (voorlopig) te beslechten. De vraag blijft natuurlijk nog steeds of dezelfde redenering kan worden aangehouden bij een uitdrukkelijke voorafgaandelijke weigering van de werknemer? Ons inziens zal het antwoord in zo’n scenario negatief zijn. Wordt vervolgd…

Arbeidshof van Antwerpen, 18 december 2017, AR 2016/AA/630

Auteur: Toon Smets (Claeys & Engels)