Ans De Vos (Antwerp Management School) kent uiteraard het boek van Gratton, dat voluit The Shift – The Future of Work is already here heet (overigens, in het Nederlands vertaald als ‘De werkrevolutie’, wat misschien niet de best gekozen vertaling is). Ze haalde het voor deze rubriek nog even uit de kast.
Wat staat er nu weer in het boek?
Het boek van Gratton start met de beschrijving van vijf krachten die de wereld een andere richting uitduwen anno 2011. Ze heeft het over technologie, globalisering, demografie en langer leven, de maatschappij (denk: man-vrouwverhoudingen, wantrouwen ten aanzien van instituten en dergelijke), en energiebronnen, met stijgende prijzen en ecologische rampen die leiden tot een cultuur van duurzaamheid.
Die vijf krachten kunnen een negatieve impact hebben als we alles op zijn beloop laten, al kunnen we ook werk maken om die evoluties te gebruiken als vliegwielen om te komen tot meer co-creatie, sociaal engagement, en micro-ondernemerschap – Gratton heeft het over the bright side of the crafted future.
Op hun beurt leiden die tot drie shifts op vlak van werk. Een eerste shift, zo schrijft ze, is die van generalist naar serial master. De tweede behelst de stap van individuele concurrent naar innovatieve connector. Tot slot ziet ze ook een verschuiving van consument naar producent.
Elf jaar later…
Professor De Vos gebruikt anno 2022 nog steeds elementen uit het boek. Maar behalve wat er wél in het boek staat, wijst ze ook op de zaken die we er níet in terugvinden. “Neem nu die maatschappelijke kracht. Daar heeft ze het over de man-vrouwverhouding, waar ze duidelijk een punt heeft, maar ik zie bijvoorbeeld weinig over politiek, over de destabilisering die je vandaag ziet, over het soort van leiderschap dat we ook in haar eigen land aan het werk zien. Dat dat niet in het boek staat, heeft misschien te maken met de bedrijven waar ze haar informatie haalt, waar dat toen nog geen thema’s waren. Denk ook aan de migratie- en vluchtelingenproblematiek: ook die komt niet ter sprake.”
Het meest moeite heeft Ans De Vos met de shifting axis of exclusion en de impliciete focus op een deel van de workforce, met name de hooggeschoolden met kennisjobs – de doelgroep van haar boek eigenlijk. “Er is inderdaad een shift, omdat door technologie heel wat jobs verloren gaan, maar Lynda Gratton geeft wel het idee dat die verschuiving er voor iedereen is, en voor iedereen hetzelfde.” Daar is De Vos het niet mee eens: net vandaag is er een erg grote vraag naar laaggeschoolde productiearbeiders, bijvoorbeeld. Kijk naar de contracten van onbepaalde duur die vele organisaties vandaag zonder morren aanbieden.
En toch: elf jaar later raadt Ans De Vos nog steeds aan om The Shift te (her)lezen. “Het blijft zo’n boek dat erin slaagt om managers vanuit zichzelf te laten nadenken, maar dan moeten ze wel belang hechten aan de vertaalslag naar hun rol als leidinggevende of HR-verantwoordelijke. Je kan dit boek gebruiken als inspiratie, en daarvoor is het nog altijd relevant genoeg. Nu misschien zelfs nog meer dan tien jaar geleden”, concludeert ze.
|
|