Pieter Timmermans (foto), directeur-generaal van het VBO, in De Tijd: “Ik hoor meer en meer vragen of in deze uitzonderlijke omstandigheden voor sommige groepen bedienden toch geen tijdelijke werkloosheid ingevoerd kan worden. Bedrijfsleiders dreigen nu mensen te moeten laten vertrekken die ze voor hun ervaring liever zouden houden. Dat kan vermeden worden als ze een aantal maanden kunnen overbruggen. Voor alle duidelijkheid: ik lanceer niet het idee van economische werkloosheid voor alle bedienden. Maar in sommige gevallen staan arbeiders en technisch bedienden wel heel dicht bij elkaar. Nu vertrekt een ploeg arbeiders vaak met tijdelijke werkloosheid, terwijl hun chef alleen achterblijft. Het is niet de bedoeling alle bedienden in de tijdelijke werkloosheid te steken. Het gaat om een uitzonderlijke maatregel. Daarnaast streven we natuurlijk naar een meer fundamentele toenadering tussen arbeiders en bedienden. Maar dat probleem lossen we niet tegen Pasen op.”

Reactie ABVV en ACV

De socialistische en christelijke bediendebonden BBTK, LBC en CNE (de Franstalige tegenhanger van LBC) staan weigerachtig tegenover het idee van Timmermans. “Het is voor ons niet aanvaardbaar dat een dergelijke piste zou worden bewandeld buiten het globale overleg over de harmonisering van de verschillende statuten (arbeiders – bedienden) om. Van een ‘uitzonderlijke’ mogelijkheid tot het nu openstellen van het systeem voor economische werkloosheid voor bedienden kan dus geen sprake zijn.”
Maar ze slaan de deur niet volledig dicht. “Voor ons is het duidelijk: eventuele tijdelijke economische werkloosheid voor bedienden kan enkel besproken worden binnen een globaal te onderhandelen pakket voor de harmonisering van het arbeidersstatuut naar dat van de bedienden. Geen voorafname op de globale onderhandelingen.”
BBTK-voorzitter Erwin De Deyn en zijn LBC-collega Ferre Wyckmans wijzen ook op een reeks problemen. Hoe definieer je de ‘uitzonderlijke’ omstandigheden? Voor welke bedienden kan het? Wie gaat de extra uitgaven voor de werkloosheid financieren? Krijgen de bedienden dan ook een inkomenssupplement?

Reactie liberale vakbond

De kleinere liberale bond stelt zich ietwat soepeler op. Voor de ACLVB is de economische werkloosheid voor bedienden ‘onder strikte voorwaarden aanvaardbaar’. “Deze maatregel kan alleen gelden voor een beperkte tijd en voor een beperkt aantal personen. Daarnaast is het enkel denkbaar wanneer er een rechtstreeks verband is met de economische werkloosheid van de arbeiders in hetzelfde bedrijf. We mogen ook niet vergeten dat de werkgevers al een steun van 1,5 miljard euro hebben gekregen door het IPA 2009-2010. Als economische werkloosheid ingevoerd zou worden voor bedienden, vergt dit dus concrete engagementen van de werkgevers in verband met tewerkstelling. Mocht economische werkloosheid in de huidige omstandigheden ook mogelijk worden voor bedienden, dan zou dit op korte termijn echter geen meerkosten mogen betekenen voor onze sociale zekerheid. De ACLVB oordeelt dat een bijsturing van het relanceplan dan voor de financiering zou moeten instaan.”

Reactie minister

Op een politiek initiatief moet niet meteen gerekend worden. Federaal minister van Werk Joëlle Milquet (CDH) vindt eveneens dat de tijdelijke werkloosheid voor bedienden geregeld moet worden binnen de onderhandelingen over de globale toenadering tussen de statuten. Ze roept de sociale partners op daar snel werk van te maken. Uiterlijk tegen eind 2009 verwacht ze van de partners ‘concrete voorstellen’. Anders zal de regering toch zelf initiatieven nemen.

Maar niemand rekent nog op een snelle doorbraak in de al decennia aanslepende onderhandelingen over een harmonisering van de statuten van arbeiders en bedienden. Veel werkgevers willen de opzegtermijnen- en vergoedingen voor bedienen omlaag zien gaan, en het systeem van tijdelijke werkloosheid ook voor bedienden invoeren.
De vakbonden willen een harmonisatie naar boven: een beter ontslagrecht voor arbeiders, zonder dat de bedienden daarop moeten inboeten. Ook de verschillende verloningsformules (uur en daglonen versus maandbarema’s) zijn een heikel punt.

Bron: De Tijd, persbericht BBTK, LBC, CNE, persbericht ACLVB