Tekst: Stijn Gryp
De sociale verkiezingen installeerden meer dan 47.000 werknemersvertegenwoordigers (waarvan bijna 27.000 voor het ACV) in de Comités PB en ondernemingsraden. Reken daarbij ook nog eens de duizenden andere vrijwilligers die als vakbondsmilitant actief zijn in hun onderneming (bijvoorbeeld als lid van de syndicale delegatie), dan merk je al snel het grote potentieel hiervan voor het overleg tussen werkgevers en werknemers in onze bedrijven. Maak als HR ten volle gebruik van deze rijkdom, is mijn stellig advies. Doe dit in de verkozen overlegorganen, maar creëer ook ruimte voor het informele overleg van vakbondsmilitanten met hun collega’s. Op deze manier voed je niet enkel de agenda van de overlegorganen met de bekommernissen, vragen en wensen van de werkvloer, je kan ook potentiële conflicten ontmijnen en oplossen, en op deze manier vermijden dat ze de agenda van de overlegorganen verzwaren of zelf hypothekeren.
Stijn Gryp (ACV)
Het feit dat de rol van vakbonden blijvend positief wordt beoordeeld door werknemers, pleit er alvast voor om vakbondsdelegees deze ruimte te bieden. Zo toont een recente studie aan dat meer dan zeventig procent van de werknemers akkoord tot helemaal akkoord gaat met de stelling dat de vakbonden weten wat bij de mensen leeft in het bedrijf. Slechts zes procent kan zich helemaal niet in vinden in deze stelling. Een vergelijkbaar aandeel vindt ook dat vakbonden het vertrouwen genieten van de werknemers in het bedrijf. “Een syndicale enquête zeker?”, hoor ik u al zeggen. Wel, als u Randstad een syndicale organisatie noemt (want zij deden het onderzoek in 2020), mag u dit gerust doen, maar ik zal u daarin niet volgen.
Maak als HR ten volle gebruik van het grote potentieel van de werknemersvertegenwoordigers en vakbondsmilitanten, is mijn stellig advies.
Dezelfde studie vertelt ons ook dat vakbondsdelegees veel geconsulteerd worden door hun collega’s. Dit ligt in lijn met de rol van een delegee als vertrouwenspersoon van werknemers. Het gaat om vragen die te maken hebben met loon, premies, werkdruk, arbeidscontracten, arbeidstijd, verlof… – vragen over de arbeidsvoorwaarden dus. De vakbond als een ware partner van HR, zo blijkt.
Al deze informele contacten leveren ook positieve effecten op. Werknemers – en dat geldt zeker voor kortgeschoolden – kennen hun rechten (bijvoorbeeld inzake betaald ouderschapsverlof, betaald familiaal verlof, tijdskrediet) veel beter wanneer er een vakbond in het bedrijf is, zo blijkt uit onderzoek van het HIVA. Nadelig voor werkgevers? Helemaal niet, want net op deze manier bevorder je zowel de tevredenheid als de bedrijfstrouw van je mensen. Daarnaast zien we ook dat werknemers zich beter geïnformeerd voelen over de gezondheids- en veiligheidsrisico’s van hun job wanneer er een vakbond aanwezig is. Hoeft het belang hiervan, na bijna anderhalf jaar coronacrisis, nog te worden onderstreept?
Ik herhaal dus mijn oproep om vanuit HR maximaal gebruik te maken van het enorme potentieel dat de vele vakbondsvrijwilligers in onze ondernemingen met zich meebrengen. En er op deze manier zowel werknemers als bedrijven hun voordeel mee te laten doen. Vanuit het ACV plaatsen wij daar een kwalitatieve opleiding van de nieuw verkozen delegees tegenover. Maar we proberen ook te zoeken naar nieuwe, innovatieve manieren om de informele rol van onze vrijwilligers te versterken. Zo zijn we momenteel trekker van een Europees project waarin we met andere vakbonden uitwisselen over de manier waarop een vakbondsdelegee op de werkvloer zijn collega’s kan informeren en adviseren over zijn rechten en plichten op het vlak van opleiding, vorming en loopbaanbegeleiding. De vakbondsdelegee als een soort leercoach dus die zijn collega’s naast te informeren en adviseren, ook aanmoedigt om deel te nemen aan beroepsopleidingen om zich professioneel verder te ontwikkelen. Ook hier is de link met HR uiteraard niet ver te zoeken. HR en vakbond partners? Verre van een gek idee dus.
