Algemeen geldt: hoe groter de eigenaarsfamilie, hoe complexer de overdracht. Maar naast de juridische en praktische moeilijkheden, is het voor oudere ondernemers vaak ook emotioneel moeilijk de leiding los te laten. “Omdat het loslaten van de leiding door de vorige generatie en het inwerken van de nieuwe generatie een grondige voorbereiding vraagt, adviseren we ondernemers om ten laatste vijf jaar voor de overdracht te beginnen met nadenken over de aanpak ervan”, zegt Patrick Jordens van het Agentschap Ondernemen.

Het is ook de eerste keer dat in Vlaanderen onderzoek wordt gevoerd naar de planning van bedrijfsoverdracht bij zaakvoerders ouder dan 50 jaar. De resultaten tonen aan dat slechts een beperkt aantal van de zaakvoerders een overdrachtsplan heeft.

Pijnpunten bij bedrijfsoverdracht

De opmerkelijkste resultaten:

• Heel wat bedrijven die binnen een termijn van vijf jaar een overdracht van leiding of van eigendom plannen, zijn nog niet bezig met de voorbereiding en de daadwerkelijke planning van de overdracht. Hierbij spelen familiale redenen vaak een rol, terwijl financiële redenen ook vaak vernoemd worden bij overdracht van aandelen. Hierbij wordt dikwijls verwezen naar te hoge overnameprijzen en het gebrek aan geldmiddelen om andere kinderen uit te kopen.

• Veel oudere bedrijfsleiders weten niet hoe ze aan de voorbereiding van de bedrijfsoverdracht moeten beginnen. Bijna zes op de tien bedrijven geeft aan weinig of geen informatiebronnen te hebben geraadpleegd. Nochtans geeft 60 procent van de bedrijven aan gesprekken met professionals als zeer nuttig te ervaren. Ook opleidingen over bedrijfsoverdracht en het bestaan van specifieke financieringsmaatregelen wordt door meer dan de helft van de bedrijven gewaardeerd.

• De beeldvorming over de juiste overnameprijs gebeurt vaak te laat. Meer kmo’s zouden eerder in hun levenscyclus extern advies moeten vragen over de waarde van het bedrijf. Als ze pas tijdens het overnameproces geconfronteerd worden met een onrealistische prijsverwachting, maakt dat de overdracht extra moeilijk. Boekhouders en accountants kunnen hun klanten daarin aanmoedigen.

• 71 procent van de ondernemers die extern willen verkopen, vindt het moeilijk om een overnemer te vinden. Het is blijkbaar moeilijk om vragers en aanbieders van een overdracht met elkaar in contact te brengen.

Vlaams minister van Economie Philippe Muyters belooft te zorgen voor concrete initiatieven: “Een zaak die met bloed, zweet en veel ‘goesting’ voor ondernemen uit de grond gestampt werd, verdient een goede opvolging. Maar deze studie toont eens te meer aan dat er met betrekking tot bedrijfsoverdracht in Vlaanderen nog werk aan de winkel is. We willen ondernemers dan ook stimuleren om tijdig te denken aan de opvolging of overname van hun bedrijf. Aan betrokken organisaties en stakeholders heb ik een oproep gedaan om voorstellen in te dienen hoe we onze bedrijven zo goed mogelijk kunnen sensibiliseren en activeren, om volgend voorjaar met concrete initiatieven te kunnen starten.” 

Bron: persbericht Vlaams minister van Economie Philippe Muyters