Dit voorstel staat in de nota van federaal minister van Werk Peter Vanvelthoven (sp.a) aan de Nationale Arbeidsraad. Volgens Vanvelthoven kadert deze maatregel in een bredere preventieve aanpak van stress, medische problemen of alcohol- en drugsproblemen op de werkvloer. De minister stelt vast dat weinig bedrijven deze problemen proactief aanpakken. Wanneer werknemers in de arbeidsgeneesheer een vertrouwenspersoon zien, zullen zij volgens de minister minder terughoudend zijn om met hun probleem naar buiten te komen, zodat ook sneller naar een oplossing kan gezocht worden.
De werkgever mag zelf niet overgaan tot alcoholcontroles. Dit blijft ook in de nieuwe nota verboden. Toch wordt dit verbod soms met de voeten getreden. Zo test de Stad Antwerpen sinds begin dit jaar de Antwerpse brandweerlui regelmatig en onaangekondigd op alcoholgebruik. Uiteraard is volledige waakzaamheid in veiligheidsberoepen essentieel, maar het recht op privacy raakt bij controles door de werkgever in de verdrukking. Daarom geeft Vanvelthoven aan de arbeidsgeneesheer ook de exclusieve bevoegdheid om werknemers in veiligheidsberoepen te testen.
Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, reageert terughoudend op het initiatief van Vanvelthoven. De werkgeversorganisatie staat achter een preventieve aanpak, maar waarschuwt dat het niet de taak van de werkgever mag worden om maatschappelijke en privé-problemen van werknemers op te lossen. De werkgever is er in de eerste plaats om bekommerd de best geschikte werknemers in te zetten. Werknemers die hun verantwoordelijkheid niet kunnen of willen nemen, moeten daarvan volgens Unizo de gevolgen dragen.
